Zoveel keer de winst’ is een vuistregel om de waarde van een bedrijf te bepalen. Maar om het nauwkeurig te doen komt er zoveel meer bij kijken, weet Ronald van der Graaf, die samen met collega-manager Jeroen Oldengarm behoort tot degenen binnen Marktlink die zich Register Valuator mogen noemen. Bij waardering van een bedrijf gaat het om de verwachting voor de toekomst. Hoe komen de geldstromen tot stand? En wat is het risico dat hierbij hoort? ‘Voor de waardering is het van belang om het businessmodel en de houdbaarheid hiervan goed te begrijpen. Staat er een investering aan te komen van een miljoen? Dan nemen we dat ook mee. In een waardering gaat het om de verwachte toekomstige geldstromen. Met name voor innovatieve groeiende bedrijven is dit belangrijk. Uiteraard nemen we ook de mogelijke toekomstige veranderingen in de omgeving van het bedrijf mee.’
Grootste onafhankelijk kantoor
Waardering is slechts onderdeel van de dienstverlening van Marktlink, dat overnames begeleidt van het eerste moment dat bedrijfsoverdracht bij de ondernemer speelt tot en met de gang naar de notaris. Het kantoor, dat vestigingen heeft in Amsterdam, Deventer, Gouda en – sinds 1 februari – ’s Hertogenbosch, heeft ook juristen in huis, dus kan echt het hele overnametraject begeleiden. Marktlink is volgens Van der Graaf en Oldengarm het grootste onafhankelijke overnameadvieskantoor van Nederland en treedt op voor zowel verkopende als kopende partijen. ‘We zijn niet gelieerd aan een andere belanghebbende. Dat willen we ook zo houden, want we willen voor de klant werken en voor hem het beste resultaat behalen, zonder dat we gehinderd worden door andere belangen’, aldus Oldengarm.
De beste deal
Ondernemers die willen verkopen benaderen Martlink vaak in een laat stadium. ‘Liever zouden we iets eerder aan tafel zitten, zodat we een ondernemer nog kunnen helpen bij het voorbereiden van de verkoop en helpen bij het in kaart brengen van de waarde vermeerderende factoren in de onderneming. Wij gaan de markt op en zoeken de beste partij erbij, iemand die echt de waarde van het bedrijf ziet. We willen de beste deal uit de markt halen’, zegt Van der Graaf. ‘Een duidelijk informatiememorandum op basis van een goede analyse van het bedrijf en de markt is hierbij erg belangrijk. Niet alleen naar het verleden, maar juist ook naar de toekomst kijkend. De koper moet jouw verhaal zien en begrijpen. Er moet een klik zijn; van beide kanten het vertrouwen dat het goed gaat komen. Dán komt het ook goed.’
Ronald van der Graaf Jeroen Oldengarm
Deals komen tot stand op basis van een onderhandeling. Een bedrijfswaardering vormt vaak de leidraad voor een overnameproces, op de markt komt een prijs tot stand. Bij echtscheiding of een conflict tussen aandeelhouders kun je vaak niet de markt op. ‘Dan is het waarderingselement nog veel belangrijker’, zegt Oldengarm. De verkoopstrategie zou overigens onderdeel moeten zijn van het ondernemersplan, stelt hij. ‘Je weet vooraf nooit wanneer het moment komt dat je gaat verkopen, een ondernemer moet altijd zorgen dat hij goed voorbereid is, dat creëert waarde.’
Als het gaat om de waardering kijkt Marktlink naast de onderneming ook naar de ondernemer en zijn kwaliteiten. In hoeverre is het bedrijf afhankelijk van hem en is het zonder hem in staat om de geldstromen in stand te houden? Van der Graaf: ‘Wanneer het bedrijf voor een belangrijk deel afhankelijk is van de ondernemer in kwestie, is het bedrijf minder waard wanneer de ondernemer wil verkopen en niet betrokken wil blijven bij de bedrijfsvoering. Wanneer hij wil sturen op waarde, zal hij zijn bedrijf dus minder afhankelijk moeten maken van hemzelf.’
Veel kopers
Andere manieren om te sturen op waarde zijn volgens Oldengarm om ervoor zorgen dat het werkkapitaal en de investeringen op orde zijn en het flexibel maken van de kosten. ‘Werkkapitaal is een onderwerp dat er vaak bij in schiet en met een flexibele schil van bijvoorbeeld personeel breng je het risico naar beneden.’ Maar de belangrijkste ‘value driver’ is natuurlijk groei genereren. Oldengarm en Van der Graaf zien de markt aantrekken. ‘Er zijn veel kopers nu, meer dan verkopers. Maar ze zijn wel kritisch. Er moet groei zitten in het bedrijf en er moet een stevige basis zijn’, zegt Oldengarm. Momenteel is er veel interesse van private equity-firma’s uit binnen- en buitenland.
Er is overigens wel een grote latente verkoopbehoefte bij veel ondernemers; met de daadwerkelijke verkoop zijn deze alleen nog niet bezig. ‘Voor onze opdrachten benaderen wij altijd ondernemers en dan komen we gemiddeld bij circa een derde van de benaderingen aan tafel voor een kennismaking.‘ Ook uit recent onderzoek van Marktlink blijkt dat bij 30 procent van de ondernemers met een onderneming tussen 10 en 200 medewerkers het onderwerp bedrijfsovername binnen vijf jaar relevant zal zijn. ‘Er is echt veel kapitaal, maar de mooie groeibedrijven zijn schaars, erkent Oldengarm. ‘Geld is op zoek naar rendement en zoekt dit steeds meer in het MKB. Dat betekent ook dat de sterke bedrijven met een echt mooie toekomst wel op een mooie verkoopprijs kunnen rekenen.’